Er was eens… Al van jongs af weten we dat als iemand met deze zin begint, we rustig even achterover kunnen leunen, want er volgt een verhaal. Maar er worden meer verhalen verteld, die anders beginnen en die we toch herkennen als een verhaal. Wanneer is iets nu eigenlijk een verhaal?
Tijdens mijn opleiding journalistiek leerde ik dat ik het niet als bron mocht gebruiken, maar ik kan er de laatste jaren toch niet meer om heen: Wikipedia. Zij stellen dat een verhaal een weergave is van al dan niet fictieve gebeurtenissen. Toch voelt dit als een beperkte definitie, want bij een droge opsomming van gebeurtenissen hang ik nog niet aan je lippen. Dus wat maakt een reeks gebeurtenissen nu een verhaal?
Joseph Campbell Het antwoord ligt in het menselijke brein. En voor de uitleg daarvan komen we terecht bij een van de grondleggers van het hedendaagse storytelling: Joseph Campbell. De Amerikaanse cultuurwetenschapper schreef in 1949 het boek ‘The Hero with a Thousand Faces’.
Campbell kwam er achter dat alle beroemde verhalen, door de hele geschiedenis, waar ook ter wereld, eenzelfde structuur hebben. Dus ongeacht of het een verhaal is dat werd verteld in China in 1600 of in een een Hollywoord kaskraker als Star Wars. Er is volgens Campbell sprake van een universeel motief van avontuur en transformatie.
Jung
Campbell was een student van de Zwitserse psycholoog Carl Jung. Het boek is dan ook gebaseerd op Jungs idee van de 'archetypen'. Jung geloofde dat universele, mythische personages - archetypen - in het collectieve onbewuste van mensen over de hele wereld wonen. Deze karakters komen vaak terug om dromen van mensen. En deze personages of archetypen vertegenwoordigen menselijke motieven, die dus bij iedereen hetzelfde zijn, aldus Jung en Campbell.
Omdat het verhaal dus wordt verteld aan de hand van de archetypen van Jung, die we allemaal herkennen, omdat die ook bestaan in ons brein, herkennen we onszelf in deze verhalen.
Okay... Maar wat moet je nu met deze kennis? De structuur die Campbell gebruikt is dus universeel en slaat bij iedereen aan. Dus als je een verhaal wil vertellen dat blijft hangen, is het wijs eens naar de Hero's Journey te kijken.
Kort de bocht gaat het als volgt. De held gaat op avontuur, behaalt tijdens een flinke crisis een overwinning en keert veranderd terug naar huis. Belangrijk is dat de held een transformatie ondergaat. Campbell beschrijft 17 stappen. Niet al deze stappen hoeven altijd genomen te worden voor een goed verhaal. Verschillende schrijvers hebben de 17 stappen opnieuw beschreven en ze zelfs hier en daar wat ingekort. In 2007 schreef Christopher Vogler het boek The Writer's Journey: Mythic Structure for Writers. Hij kwam uiteindelijk uit op 12 stappen.
Hieronder worden de stappen in een bijzonder mooi gemaakte video uitgelegd. Het leuke hieraan is dat als je de stappen eenmaal kent, je ze ook overal gaat herkennen. Dus wees gewaarschuwd, het kijken van een film zal nooit meer hetzelfde zijn...