De archetypes van Jung behoren tot de basis. Je zou kunnen stellen, zonder de archetypen van Carl Gustav Jung, geen storytelling.
Storytelling en archetypes zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Archetypes geven een verhaal herkenbaarheid. Zo speelt in het bekende verhaal van Joseph Campell ‘De reis van de held’ het archetype van de held een hoofdrol. En met zo’n archetype kan - in ieder geval ik - me goed identificeren. En dat geldt voor veel lezers van verhalen. Mensen kunnen zich met de karakters (de archetypen) in het verhaal makkelijk identificeren. We kunnen ons daardoor makkelijker voorstellen hoe de karakters zich voelen. Maar waarom is dat eigenlijk zo?
Carl Gustav Jung was een beroemde Zwitserse psychiater en psycholoog die leefde van 1875 tot 1961. Jung was niet alleen de grondlegger van de analytische psychologie, maar besteedde ook veel van zijn tijd aan het bestuderen van sprookjes, mythes, sages.
In verhalen die afkomstig waren uit verschillende tijden en verschillende delen van de wereld ontdekte hij vergelijkbare patronen en thema's. Hij bedacht dat we niet allemaal met '’een schone lei' worden geboren, maar dat er een aantal elementen 'voorgeprogrammeerd' zijn in onze psyche. Jung noemde deze elementen ‘archetypen’ en beweerde ook dat ze 'universeel' zijn.
Omdat wij zelf allemaal die archetypen is ons hebben, snappen we wat er emotioneel speelt bij zo’n karakter. Met als gevolg dat we ons dus ook meer kunnen inleven.
In totaal identificeerde Jung 12 afzonderlijke archetypen. Ze hebben zo allemaal hun eigen eigenschappen die het personage in het verhaal vooruit stuwen. Maar ze bezitten ook zwakheden, dat zijn vaak de uitdagingen die ze moeten overwinnen in het verhaal.
Voordat ik ze opsom, bedenk even een aantal van je favoriete blockbusters en de hoofdpersonen in die films. Als het goed is, ga je het archetype dat ze vertegenwoordigen hieronder herkennen. Als je er één te binnen schiet is het leuk als je ze in de reactie achterlaat.
1. De held
Kenmerken: Kracht, moed
Zwakke punten: arrogantie, grootheidswaanzin
2. De soeverein
Kenmerken: orde, stabiliteit, controle
Zwakke punten: recht, hebzucht
3. De tovenaar
Kenmerken: perceptie, intuïtie
Zwakke punten: arrogantie, bedrog
4. De wijze
Kenmerken: wijsheid, intelligentie
Zwakke punten: passiviteit, arrogantie
5. De maker
Kenmerken: non-conformiteit, verbeelding
Zwakke punten: over dramatisering, perfectionisme
6. De nar
Kenmerken: humor, oneerbiedigheid
Zwakke punten: verkeerd begrepen worden, inefficiëntie
7. De onschuldige
Kenmerken: vertrouwen, eerlijkheid
Zwakke punten: naïef, ontkenning
8. De verkenner
Kenmerken: onafhankelijkheid, moed
Zwakke punten: doelloosheid, vervreemding
9. De rebel
Kenmerken: risico nemen, individualiteit
Zwakke punten: wetteloosheid, fanatisme
10. De minnaar
Kenmerken: behoren, zelfopoffering
Zwakke punten: obsessie, jaloezie
11. De burger
Kenmerken: eerlijkheid, verantwoordingsplicht
Zwakke punten: gerechtigheid, roekeloosheid
12. De verzorger
Kenmerken: mededogen, empathie
Zwakke punten: arrogantie, grootheidswaanzin
Comments